Soms wil je uit de mond van een (ervarings-)deskundige horen wat hij of zij te zeggen heeft over diabetes type 2. Op deze pagina’s vind je jouw antwoord. Er komen diëtisten, artsen, professoren, coaches en ervaringsdeskundigen aan het woord.
__________________________________________________________________________________________________
Depressie en Diabetes
Depressie en diabetes. Het is volgens professor doctor Frans Pouwer absoluut niet iets om je voor te schamen. Mensen die aan de ziekte lijden hebben namelijk twee keer zoveel kans om een depressie te ontwikkelen. Dat valt onder andere te lezen in het voorwoord van het proefschrift van Pouwer. Niet zo gek volgens Pouwer: “Complicaties bij diabetes zijn een enorme risicofactor voor het ontwikkelen van psychische klachten”.
Volgens Pouwer, die gespecialiseerd is in de psychosociale aspecten van diabetes, is het heel belangrijk om je “niet te schamen” voor het feit dat je het gevoel hebt “niet de oude te zijn”. “Dus dat het niet lekker gaat betekent niet dat je hoeft te denken ‘ben ik nu gek?’”.
Bang voor diabetes
Opgebrand raken door de zelfzorg die nodig is bij deze ziekte, is helemaal niet zo raar. In de wetenschappelijke publicatie van de hoogleraar valt te lezen dat sommige mensen een ‘diabetes- burn out’ krijgen, door alles wat er aan zorg komt kijken. Ook angst voor hypo’s, angst voor prikken, moeite hebben met het aanpassen van de leefstijl en verminderde kwaliteit van leven zijn redenen om psychische klachten te ontwikkelen.
Laat slechte gedachten los!
Wat je volgens Pouwer in ieder geval niet moet doen is denken dat je een “slecht persoon met diabetes” bent als je het allemaal even niet meer weet. Als je te horen krijgt dat je diabetes hebt of er ontstaan complicaties door de diabetes, dan mag je daar “best even van balen”. “Het is een ernstige aandoening, die je beslist niet moet onderschatten. Het is echter niet zo dat je hele leven overhoop hoeft te liggen”, geeft de professor aan. “Als je in een vroeg stadium de schouders eronder zet en diabetes goed managet, dan is de impact niet wereldschokkend”. Kortom, depressie en diabetes hoef je niet onder stoelen of banken te schuiven.
Graag tips ontvangen om positiever in het leven te staan? In dit artikel vertelt leefstijlcoach Meijke Herwijnen je hoe! Of wil je liever weten hoe je een depressie tegen kunt gaan? Ook daarvoor hebben we goede tips.
Leefstijlverbetering: 7 tips
Meijke van Herwijnen (1974) is spreker, schrijfster en trainer/coach. Ze is aan de Universiteit in Wageningen afgestudeerd in Voeding en Gezondheid. Sinds 2000 leert ze mensen hoe hun lichaam en verstand ‘werken’, onder andere via het programma Weg met de Weegschaal. Haar doel is dat je in je eigen leven dingen kunt veranderen op een manier die bij je past. Zo zorg je dat je je fit, aantrekkelijk en ontspannen kunt blijven voelen.
Ze geeft ons 7 goede tips die ook jou kunnen helpen je leefstijl blijvend te veranderen.
1. Focus op het positieve
“Het zit in de mens om te focussen op alles wat fout gaat en dat te willen verbeteren. Maar draai het eens om: focus op het positieve en neem dat als uitgangspunt om de minder goede punten beter te maken. Minder in je zwakte zitten, meer in je sterkte. Een mooi voorbeeld is wanneer iemand zegt van lekker eten te houden en daardoor denkt nooit te kunnen minderen met de bourgondische levensstijl. Deze persoon kan deze zwakte positief maken door te zeggen: ‘ik houd van eten en ben goed in proeven’. Door alles heel bewust te proeven en echt te genieten van het eten buit je deze zogenaamde zwakte uit en eet je pardoes ook nog met meer aandacht je eten op. Dat zorgt voor meer voldoening en verzadiging.”
2. Maak kleine stapjes in plaats van grote stappen
“Als je te snel te veel van jezelf vraagt en probeert om alles meteen goed te willen doen, dan raak je geheid teleurgesteld. Dus zorg ervoor dat je verbeterpunten in behapbare stukken opdeelt. Belangrijk hierbij is om te bedenken wat je al wel kunt in plaats van wat je niet kunt. Zo is het bijvoorbeeld nogal veeleisend om van jezelf drie keer per week naar de sportschool te moeten als je nog nooit gesport hebt. Een makkelijker doel is dan om bijvoorbeeld drie keer per week tien minuten te gaan wandelen en zo op te bouwen.”
3. Maak van verbeterpunten gewoontes
“Als je er een gewoonte van maakt om volkorenpasta te eten in plaats van witte pasta, dan wordt het op een gegeven moment een vanzelfsprekendheid waar je niet meer over hoeft na te denken. Als bewegen in het weekend iets is wat je standaard doet, maar doordeweeks niet, vind dan manieren om dit patroon te doorbreken. Probeer er ook doordeweeks een gewoonte van te maken om te bewegen. Neem bijvoorbeeld de fiets naar werk als dat tot de mogelijkheden behoort of doe de boodschappen wandelend.”
4. Eén ding tegelijk aanpakken
“Als je gezonder wilt eten en meer wilt bewegen en dat tegelijkertijd wilt veranderen, kun je gaan ervaren dat dat een onmogelijke klus is. Waarom? Niet omdat je deze twee punten niet kunt veranderen, maar omdat je twee dingen tegelijk wilt doen. Refererend naar Punt 2: vraag niet te veel van jezelf en maak kleine stapjes voorwaarts. Dus hierbij geldt: eerst het ene aanpakken en dan pas door naar het volgende. Begin met het makkelijkste en zet door; dat geeft zelfvertrouwen.”
5. Kijk naar je omgeving
“In wat voor omgeving bevind jij je? Leef jij in een huishouding waarbij de gezonde dingen vooraan in de koelkast staan? Of is dat juist het tegenovergestelde? En hoe is dat op het werk? Staat er altijd een pot drop voor het grijpen of staat er een fruitschaal op het bureau? Ga eens na wat de omgeving voor jou doet en of deze je helpt je doelen na te streven. En bedenk ook eens hoe mensen in die omgeving jou kunnen stimuleren hierbij. Besef dat een zwak moment niet altijd alleen maar bij jezelf ligt. Het is soms best moeilijk om wilskracht te tonen als een collega je altijd een stuk taart aanbiedt. Een tip: zeg NIET tegen je collega: ‘jij helpt me niet bij het behalen van mijn doelen omdat je me altijd taart aanbiedt’, maar WEL: ‘wil je me helpen om te zorgen dat ik taart laat staan en voor een gezondere maar wel lekker alternatief ga?’. De laatste manier is veel positiever en nodigt de ander uit om met je mee te denken.”
6. Praat en leg uit
“Als je aan een nieuw hoofdstuk in je leven begint, namelijk een gezondere en fittere leefstijl, dan is het heel belangrijk om je omgeving daarover in te lichten. Vergeet daarbij vooral niet om je bedoelingen daarbij goed duidelijk te maken. Wat wil je bereiken en hoe hoop je dit te gaan doen? En schroom niet om mensen om hulp te vragen. Er zijn genoeg die graag willen helpen en mee willen denken over hoe dat het beste kan.”
7. Vraag wat iemand anders belangrijk vindt
“Dit is misschien wel een beetje een verwarrende tip, maar toch best wel belangrijk. Als je bijvoorbeeld aan je partner uitlegt dat je minder wilt gaan snoepen, maar het zo brengt dat hij of zij eigenlijk ook niet meer mag snaaien, dan stuit je op meer verzet dan wanneer je vraagt wat de ander belangrijk vindt waar jij aan kan bijdragen. Probeer een gulden middenweg te vinden, zodat jullie allebei tevreden zijn.”
Hopelijk helpen deze 7 tips jou in het veranderen van je leefstijl. Bekijk ook de vele andere artikelen op Voluit Leven met Diabetes die je praktische en nuttige tips en inspiratie bieden. Neem ook eens een kijkje in onze Voluit Leven met Diabetes shop, boordevol handige producten en hulpmiddelen!
'Positief effect bewegen'
Het doel? Mentale en lichamelijke stabiliteit, zodat mensen met diabetes type 2 zo min mogelijk beperkingen ondervinden van hun ziekte in het dagelijkse leven. Kortom, focus op een positief effect door bewegen.
Positief effect bewegen
Met een specialisatie in sport en fysiotherapie voor volwassenen aan de Hanze Hogeschool in Groningen kiest Rommie bewust voor het positieve effect dat beweging kan hebben op een mens. Die keuze is niet voor niks, Rommie is opgegroeid met sport. “Ik voetbal twee keer in de week, ik zaalvoetbal en ik fitness graag nog een keer per week.”
Diabetes Trainingsgroep
Fysiopraktijk Vellinga ADfysio in Heerenveen start binnenkort met een diabetesgroep, waarvoor Rommie zich als begeleider inzet. De trainingsgroep richt zich vooral op het verkennen en vergroten van de fysieke belastbaarheid. Vooral het plezier in bewegen staat daarbij centraal. Ook informatie over voeding in combinatie met diabetes is een belangrijke pijler. Leren dat beweging en een andere manier van eten de kwaliteit van leven kan vergroten is daar een voorbeeld van.
Diabetes en invloed op dagelijkse leven
Rommie‘s schoonmoeder heeft al vijf diabetes type 1. “Toen zij die diagnose kreeg, was dat een enorme schok, ze raakte erdoor in een depressie. Door de stress schoot haar bloedsuikerspiegel nog meer omhoog, met als gevolg dat ze bijna niets meer durfde te eten. Dan kom je in een vicieuze cirkel terecht. Na hulp van een psycholoog en diëtist is het uiteindelijk goed gekomen, maar dat geeft wel aan hoe het je leven kan beïnvloeden.”
Meer van Rommie lezen? Kijk dan eens naar haar stuk over spierpijn.
'Gezond leven gaat vanzelf'
Conditie opbouwen als je diabetes type 2 hebt? Hoe doe je dat? Fysiotherapeut Erik Jan Elzinga en zijn collega Rommie Dijkman zijn fysiotherapeuten die veel met diabetes type 2-patiënten werken. Ze bloggen voor VLDP over hun ervaringen en geven tips en tricks over bewegen op een verantwoorde manier.
Ouderen en diabetes
Erik Jan en Rommie Dijkman zijn collega’s bij Vellinga ADfysio in Heerenveen en waren jaargenoten op de opleiding fysiotherapie aan de Hanze Hogeschool in Groningen. Rommie heeft gekozen voor specialisaties volwassenentherapie en sport. Erik Jan richt zich op ouderenzorg en sport. “De keuze voor ouderen heb ik heel bewust gemaakt. Ik wilde me hierin verdiepen omdat er sprake is van een zogenoemde dubbele vergrijzing; er komen steeds meer ouderen en binnen deze groep neemt het aantal 80-plussers toe. Ik vind het een extra uitdaging om deze leeftijdsgroep te ondersteunen.”
Voeding in combinatie met beweging
Gezond leven is voor Erik Jan een vanzelfsprekendheid. Vijf keer krachttraining in de week en een uitgestippeld voedingsschema. “Ik vind het belangrijk om erop te letten hoeveel koolhydraten, calorieën en suikers ik binnenkrijg. Wat zijn mijn basisbehoeften? Hoeveel verbrand ik op een trainingsdag en hoeveel kan ik dan ongeveer eten? Voeding is voor mij een hele belangrijke factor bij het sporten.”
Diabetes Trainingsgroep
Fysiopraktijk Vellinga ADfysio in Heerenveen start binnenkort met een diabetesgroep, waarvoor Erik Jan zich als begeleider inzet. De trainingsgroep richt zich vooral op het verkennen en vergroten van de fysieke belastbaarheid. Vooral het plezier in bewegen staat daarbij centraal. Ook informatie over voeding in combinatie met diabetes is een belangrijke pijler. Leren dat beweging en een andere manier van eten de kwaliteit van leven kan vergroten is daar een voorbeeld van.
Conditie verbeteren met diabetes
“Hoe mooi zou het zijn als mensen die bij wijze van spreken puffend en steunend de trap oplopen hun conditie kunnen verbeteren?” Erik Jan en zijn collega Rommie zullen vooral tips en tricks op het gebied van beweging delen, zodat mensen meer grip krijgen op hun ziekte. “Het opbouwen van meer conditie maakt ook dat je je minder beperkt voelt en dat je mentaal lekkerder in je vel zit waardoor je in een opwaartse spiraal terechtkomt.”
Genoten van deze blog? Er zijn nog een heleboel andere (expert) verhalen om te lezen!
'Gezond leven als leefstijl'
Voluit Leven Met Diabetes staat voor toegankelijkheid, zelfbewustzijn, positiviteit en praktisch denken; deze vier punten hebben we teruggevonden in onze blogger Conny Dubbeldam. Iedere twee weken geeft zij haar visie op ‘voluit leven met diabetes’. Zeker geen belerend vingertje of dieettips, maar praktische informatie om te laten zien dat de diagnose diabetes type 2 niet het einde betekent.
Als de diëtiste ergens niet van houdt is mensen met diabetes beperken tot het volgen van een bepaald dieet: “Een dieet klinkt als een straf, als iets wat je jezelf of een ander oplegt. Veel belangrijker is het aanpassen van de voedingsstijl of de wijze waarop met voeding wordt omgegaan. Gezond leven moet eigenlijk een leefstijl worden, dan is het namelijk vol te houden.”
Ervaringsdeskundige
We hebben Conny natuurlijk niet zomaar ergens vandaan geplukt. Je kunt gerust zeggen dat de diëtiste, werkzaam bij Rivas Zorggroep en gedetacheerd aan vier externe zorggroepen, een echte ervaringsdeskundige is op diabetesgebied. Al bijna 25 jaar in het vak en het merendeel van haar cliënten heeft diabetes. Hoewel Conny zelf geen diabetes heeft, is ze toch altijd alert op dat gebied: “In mijn familie komt het meerdere keren voor. Het is daarom een soort van tweede natuur aan het worden om bijvoorbeeld op feestjes snacks aan te bieden die ook geschikt zijn voor mensen met diabetes.”
Weg met de ‘aloude adviezen’
Een van de belangrijkste dingen die jullie, onze lezers, gaan terugzien in de blogs is dat Conny af wil van de ‘aloude adviezen’ omtrent voeding bij diabetes. “Veel mensen denken nog dat ze helemaal geen suikers mogen eten. Koekjes zijn uit den boze, bananen worden gemeden en suikervrije producten des te vaker gekocht. Dat is echt een misverstand.” Volgens de voedingsdeskundige zijn we er nog lang niet: “voeding en adviezen daar omheen veranderen continue, voeding is heel dynamisch. Ook wordt er steeds weer nieuwe medicatie uitgevonden, waardoor er ook weer nieuwe mogelijkheden ontstaan. De voorlichting over ‘gezonde’ voeding kan bij diabetes type 2 patiënten nog een flinke stap maken.”
Lees hier meer persoonlijke verhalen van mensen met diabetes.
'Nog steeds normaal leven'
“Had ik verwacht diabetes te hebben? Nee, eigenlijk niet. Ja, ik had de laatste paar weken voor de diagnose wel erg veel dorst en dronk eigenlijk abnormaal veel. Dit was mijn kinderen overigens ook al opgevallen. Alleen je zoekt er niet meteen iets achter.”
Het leven gaat door
“In 2002 kreeg ik te horen na een controle bij de internist dat ik al jaren diabetes type 2 bleek te hebben. Ik heb dit nooit in de gaten gehad, maar achteraf valt er toch wel het een en ander te verklaren. Vooral omdat mijn moeder ook diabetes had. Eigenlijk heb ik nooit moeite gehad met het accepteren van mijn ziekte. Ik sta nog steeds normaal in het leven. Het enige is dat ik nu strenger met mijn voeding omga (minder koolhydraten) en meer beweeg. Ik laat dus de taart op een verjaardag staan!”
“Momenteel volg ik een sporttraject bij fysiotherapeute Rommie Dijkman (tevens een van de bloggers op dit platform, red.) bij Vellinga Adfysio in Heerenveen. Eigenlijk ben ik hieraan begonnen om mijn COPD-klachten aan te pakken, maar de kracht- en cardiotrainingen werpen ook zijn vruchten af voor de diabetes. Door het sporten gaan mijn suikerwaarden naar beneden, terwijl dat niet eens het hoofddoel is.”
Fit en energiek
“Het sporten brengt me zoveel goeds. Ik probeer minimaal twee keer per week te bewegen, wat me fit laat voelen en heel veel energie geeft. Ik zou iedereen met diabetes type 2 willen aanraden om je voeding aan te passen en te starten met bewegen, het is het waard. Zelfs de thuiszorg, die mij twee keer per week doucht, valt het op dat ik fitter ben!”
NB. De persoon in dit verhaal wenst anoniem te blijven. De naam Karlijn is daarom verzonnen.
Lees hier meer persoonlijke verhalen over diabetes type 2.
'Ik doe weer helemaal mee'
Al vier keer eerder had Lesley meegedaan aan een televisieprogramma, waaronder de Soundmixshow en Bloed, Zweet en Tranen, de zoektocht naar een nieuwe volkszanger. “Ik leek té veel op André Hazes, ik lag er in de eerste ronde uit, haha.” Zijn deelname aan Hoe word ik 100 was eigenlijk toeval. “Ik zat een beetje rond te neuzen op publiekgezocht.nl, daar kun je je opgeven om programma’s bij te wonen. Er stond een oproep tussen om deel te nemen aan Hoe word ik 100. En opeens viel het kwartje.”
Leefstijl
Natuurlijk wist Lesley zelf ook wel dat zijn leefstijl, zijn gewicht en alle bijbehorende problemen een regelrecht gevaar vormden. “Ik dacht meteen: ik geef me op. Ik wil mijn kinderen zien opgroeien. Binnen een paar dagen werd ik teruggebeld dat ze me graag wilden hebben als kandidaat.”
Realistisch
Hoe word ik 100 was wat je noemt een life changer. Onder begeleiding van verschillende deskundigen, zoals een arts, een cardioloog en voedingsdeskundige Prins van den Bergh, ging Lesley samen met vijf andere kandidaten aan de slag om zijn leefstijl te veranderen en daarmee zijn gewicht te verminderen. “Het was niet zoals bij Obese (programma over gewichtsverlies van SBS, red.), waar mensen met 300 kilo zandzakken aan hun benen door de branding moeten rennen. De aanpak in dit programma was realistisch en de doelen kon je dus ook gewoon halen.”
Diabetes type 2 behandelen
Het tv-programma, dat vorig jaar november en december werd uitgezonden, was gebaseerd op de inzichten van William Cortvriendt. Deze arts is ervan overtuigd dat je met gerichte veranderingen in je levensstijl aandoeningen kunt voorkomen, maar ook bestaande welvaartsziektes kunt behandelen. Zelfs als die welvaartsziektes bekend staan als chronisch.
Geen diabetesmedicijnen meer
Voor Lesley werkte de aanpak in ieder geval spectaculair: hij verloor 50 kilo lichaamsgewicht en kon binnen drie dagen zijn diabetesmedicijnen verminderen en na een tijdje zelfs helemaal weglaten. Zijn hartslag, bloeddruk en cholesterol daalden naar een gezond niveau.
En eigenlijk was het allemaal niet zo ingewikkeld, vindt hij. “Het gaat erom dat je een betere balans aanbrengt tussen eten en bewegen. Dus we moesten wel bewegen, maar geen dingen die je nauwelijks aankunt. Wij hebben bijvoorbeeld langzaam gebouwd aan deelname aan de Airborne-loop van tien kilometer. Een fantastische ervaring! Dit jaar gaan we met een paar oud-deelnemers weer meedoen. We willen nu misschien de vijftien kilometer halen. En je moest anders gaan koken en eten. Veel beter letten op suiker en zout, bijvoorbeeld. We leerden hoe je zout kunt vermijden door meer kruiden te gebruiken.”
Verse groenten
Voor Lesley, opgeleid als kok, zou dat appeltje-eitje moeten zijn. Toch leerde hij enorm veel nieuwe dingen. “Ik ben Indisch, ik maakte rendang en zo, maar gebuikte nauwelijks verse groenten. Hield ik ook niet van.” Gelukkig leerde hij onder leiding van de diëtiste de smaak van verse groente waarderen. “Gisteren nog bloemkool gegeten”. Hij leerde veel over de zin en onzin van lightproducten, over smaakvervangers en over het belang van gevarieerde en regelmatige voeding. “En: je biertje laten staan. Bier hoort erbij in mijn Hazes-act, ik heb altijd een flesje op het podium staan, waar ik tijdens het optreden regelmatig een slok uitneem, net als André zelf. Maar bij mij zit er tegenwoordig water in het flesje.”
Stabiel voedingspatroon
Met het onregelmatige leven dat Lesley leidt was het nog een uitdaging om een stabiel voedingspatroon te vinden, maar het is gelukt. Het lijkt voor de hand te liggen, maar hij leerde bijvoorbeeld dat ‘ie na een optreden geen broodjes shoarma-met-dubbele-saus moest eten, zeker niet omdat hij daarna meteen ging slapen en al die shoarma zich gezellig in vet kon omzetten.
Gezondheid
Buiten de opname-uren stonden de deelnemers via een app in contact met de begeleiders. De app hield allerlei gegevens bij. Zodra de begeleiders in die gegevens een aanleiding zagen, werd er contact opgenomen met de deelnemer. “Ze hielden je zó goed in de gaten. En als er iets afwijkends was, kreeg je meteen goede adviezen of hulp.” Nog steeds heeft Lesley een aantal apps op zijn telefoon staan die zijn gezondheid in de gaten houden. Ook is er nog steeds contact met begeleiders, met William Cortvriendt en met een aantal oud-deelnemers. “We zijn echt vrienden voor het leven geworden.”
Patatje
De motivatie om door te zetten haalde Lesley uit zijn kinderen. “Als wij in een pretpark waren, ging ik maar aan de koffie, terwijl zij in al die attracties gingen. Ik paste gewoon niet in die wagentjes en stoeltjes. Dan schaam je je ook, hoor. Dat wilde ik niet meer. Ik wil een lekker leven hebben, met mijn vrouw en mijn kinderen. Gewoon samen dingen doen en niet altijd buitenspel staan omdat ik niks kan.”
Soms eet Lesley nog wel eens een patatje. “Maar nu weet ik dat ik dan de volgende dag gewoon effe goed moet oppassen. En als we hier klaar zijn, ga ik een lekker harinkje halen, daar bij de viskar!”
Tot slot, nog drie tips van Lesley:
1. Laat je biertje staan
2. Laat je biertje staan
3. Laat je biertje staan
Ook je leven omgooien? Lees maar eens over ‘Keer diabetes type 2 om‘.
