Een beetje stress is gezond
Stel een rookmelder gaat af. Jij schrikt en daardoor maakt je lijf onder andere adrenaline en cortisol aan. Gevolgen: je hart klopt sneller, je bloeddruk stijgt, er gaat meer bloed naar je hersenen waardoor je alert wordt en er gaan meer suikers vanuit je lever en je spieren naar je bloed. Je lichaam gaat ‘aan’ om te vluchten of te vechten. En dat is goed, het kan zelfs je leven redden.
Als het gevaar geweken is, komt dit proces weer tot stilstand. Jij zucht eens diep, bent opgelucht en voelt de adrenaline wegebben. Bij chronische stress is dat anders. Dan is er geen ontspanning en verdwijnt de stress dus niet uit het lichaam. De stresshormonen blijven volop aanwezig in je lichaam en dat geeft uiteindelijk gezondheidsklachten.
De 3 belangrijkste stresshormonen
Adrenaline, cortisol en noradrenaline zijn de 3 belangrijkste stresshormonen.
- Adrenaline staat bekend als het vecht- of vluchthormoon. Het zorgt dat jij supersnel kunt reageren en geeft een energieboost. Het werkt kort en krachtig.
- Cortisol speelt een belangrijke rol bij de spijsvertering, het slaap-waakritme en het afweersysteem. Het zorgt meer voor een langdurige stressreactie.
- Noradrenaline heeft ongeveer dezelfde werking als adrenaline. Noradrenaline maakt je heel bewust van wat er om je heen gebeurt. Het maakt je klaarwakker en gefocust.
Symptomen chronische stress
Als je te veel hooi op je vork hebt genomen, kun je dit merken aan klachten als hoofdpijn, hartkloppingen, buikklachten, rug- en nekklachten en een trillerig gevoel. Maar ook piekeren, vergeetachtigheid, slecht slapen en concentratieproblemen kunnen wijzen op chronische stress. Door chronische stress stijgt je cholesterolgehalte en daarnaast ontregelt het onder andere je immuunsysteem en spijsvertering.
Stress en diabetes
Verliefdheid, menstruatie, zwangerschap, puberteit, stress: hormonen hebben veel invloed op je bloedglucosewaarden. Stresshormonen kunnen je bloedglucosegehalte flink ontregelen. Met flinke bloedglucosepieken of dalen als gevolg.
Aankomen door stress
Door stress kan je gewicht stijgen. Dat zit zo:
- Bij chronische stress maakt je lichaam continu teveel cortisol aan
- Ook piekeren geeft een cortisolstijging
- Cortisol zorgt vooral voor meer buikvet
- Daarnaast verhoogt cortisol de eetlust: je krijgt vooral zin in zoete en vette producten
- Uit onderzoek blijkt dat door zoet en vetrijk voedsel het cortisolgehalte in je lichaam verder stijgt. Daardoor krijgt je nog meer zin in zoet en vet eten. Hierdoor kun je aankomen.
- Door slaaptekort stijgt het hormoon ghreline, waardoor je ook meer honger krijgt.
- Stress maakt je moe, waardoor je minder energie hebt om boodschappen te doen, gezond te koken en te sporten.
Stresshormonen verminderen
Als je een nacht goed slaapt kan je lichaam herstellen van een stressmoment. Heb je last van langdurige stress en heb je moeite om te ontspannen of slaap je slecht? Dan kan een zware deken misschien helpen. De zachte druk van een zware deken op je lichaam zorgt ervoor dat je zenuwstelsel ontspant, je hersenen meer geluk hormonen aanmaken en minder stresshormonen.
Meer lezen over hormonen
Wil je meer lezen over de invloed van hormonen op je lichaam? Dan hebben we een leestip voor je.
In het boek ‘Wij zijn onze hormonen‘ vertelt professor Max Nieuwdorp over de complexe rol van hormonen in het lichaam. En zeker voor mensen met diabetes. Alle hormonen beïnvloeden elkaar en dat maakt diabetes een ingewikkelde ziekte. Iedereen reageert anders op een behandeling. Zijn lievelingshormoon is insuline, omdat het tegelijk een vloek en een zege is. Hij werkt als internist al meer dan 20 jaar met mensen met diabetes en zij waren een bron van inspiratie voor het boek ‘Wij zijn onze hormonen’.
