De verbinding tussen je hersenen en darmen
Je hersenen, darmen en de bacteriën in je darmen staan in verbinding met elkaar en ‘praten’ met elkaar. Misschien heb je zelf wel eens gemerkt dat je bijvoorbeeld buikpijn krijgt door stress. Andersom werkt het ook zo, als je darmen niet in goede conditie zijn dan kan je moe worden of meer last krijgen van stress. Wil je je in je koppie goed voelen? Dan is het dus erg belangrijk om je darmen gezond te houden. Wetenschappers komen steeds meer te weten over de wisselwerking tussen de hersenen en de darmen, ook wel hersen-darm-as genoemd.
De rol van vitamines en mineralen
Voldoende foliumzuur (vitamine B11), vitamine B5 en zink helpen voor je weerstand tegen stress. Deze voedingsstoffen maken je minder gevoelig voor stress en zorgen ervoor dat je beter in evenwicht bent. Verschillende B-vitamines en vitamine C helpen hier ook aan mee.
Gelukkig door hormonen
Of jij je blij en ontspannen voelt, wordt onder andere bepaald door hormonen. Door hard te lachen bijvoorbeeld, te knuffelen of een huisdier te aaien stromen de gelukshormonen makkelijker door je lijf. Er is ook een link met voeding.
Gelukshormoon: endorfine
Endorfine is het belangrijkste hormoon dat zorgt voor een geluksgevoel. Endorfine heeft als eigenschap dat pijn en stress worden onderdrukt zodat er meer plaats is voor een gelukkig gevoel. Dit hormoon wordt gemaakt in je hersenen, bijvoorbeeld bij flinke inspanning door sport of na bungeejumpen. Maar er kan ook endorfine vrijkomen door het eten van:
- pittig eten (pepers)
- vet (kies voor onverzadigde vetten)
- suiker (daarom heb je zin in zoet als je moe bent. Toch kun je beter geen suiker eten)
- chocolade (kies voor een stukje pure chocolade)
Gelukshormoon: serotonine
Serotonine is een stimulerende stof die werkt op het geheugen, stemming, zelfvertrouwen, slaap, emotie, orgasme en eetlust. Het speelt ook een rol bij de verwerking van pijnprikkels. Je lichaam maakt zelf serotonine aan, uit tryptofaan. Tryptofaan is een bouwsteen van eiwitten die je vindt in onder andere:
- melk, kaas en gevogelte
- haver
- bananen
- gedroogde pruimen
- brood
- chocolade
- pinda’s, zonnebloempitten, sesamzaad en pompoenpitten
Gelukshormoon: dopamine
Dopamine zorgt ervoor dat we ons tevreden en beloond voelen. Je lichaam maakt dopamine aan uit de bouwstenen tyrosine en fenylalanine. Gevarieerd eten zorgt ervoor dat je voldoende van deze bouwstenen in je voeding hebt zitten. En ook voldoende slapen zorgt voor dopamine in je lijf. De bouwstenen zitten in allerlei eiwitrijke producten:
- noten en zaden
- vlees
- zuivelproducten zoals melk, yoghurt en kaas
Gezonde leefstijl bij diabetes verlaagt risico op depressie
Mensen met diabetes type 2 hebben een verhoogd risico op ernstige depressies. Gelukkig kun je jouw risico wel beperken met een gezonde leefstijl. Dit blijkt uit onderzoek van het Maastricht UMC+. De onderzoekers bekeken bij tienduizenden mensen of er een link was tussen leefstijl en depressie. Ze constateerden dat hoe meer factoren (zoals gezond eten, voldoende bewegen, niet roken) onder controle zijn, hoe kleiner de kans op ernstige depressie of depressieve klachten. Eén van de onderzoekers zegt: ‘Het is dus nooit te laat is om je leefstijl te verbeteren – ook niet als je al diabetes type 2 hebt.’
Een Ierse hoogleraar psychiatrie vindt dat bij de behandeling van depressies een grote rol weggelegd is voor een gezonde voeding en dan specifiek voor vezels uit groenten en volkoren granen en voor gefermenteerde voedingsmiddelen als yoghurt, kefir en kombucha. ‘Naast een voorschrift voor antidepressiva zou er altijd advies gegeven moeten worden over voeding en beweging.’
Bronnen: Diabc 4 – 2024, hersenstichting.nl en artikel Mensen met diabetes die risicofactoren onder controle houden hebben minder kans op depressie | Maastricht UMC+ (mumc.nl)
