Diëtist Harriët Verkoelen schrijft iedere maand een blog voor voluitlevenmetdiabetes.nl. Ditmaal gaat haar blog over vet eten is niet slecht.
Voedingsvet is niet slecht, lichaamsvet wel
Deze kop klinkt misschien tegenstrijdig, vet is vet. Toch? Of niet?
LCHF betekent Low Carb High Fat (laag koolhydraat hoog vet) en steeds meer mensen eten zo omdat het gezond is. ‘Hoe kan dat?’ vraag je je af. Jaren hebben we alleen maar gehoord dat vet slecht is.
2 Jaar geleden is een groot onderzoek gepubliceerd, een 18-landen studie (de PURE-studie). Daarin is bewezen dat het eten van vet bijdraagt aan een langer leven, terwijl het eten van veel koolhydraten bijdraagt aan een korter leven. Ook bij het eten van verzadigd vet werden geen nadelen gevonden.
Vet eten is niet slecht
In mijn vorige blog heb ik uitgelegd dat lichaamsvet wordt gemaakt uit glucose, door het lichaam zelf en onder invloed van insuline. Lichaamsvet is dan ook niet hetzelfde als het vet dat je eet. Het vet in je lijf ontstaat niet uit het vet in de voeding. Je mag gewoon vet eten. Ik zal het uitleggen, want ik snap wel dat dit vreemd overkomt. Daarom helpt het misschien om een onderscheid te maken tussen vet in je lichaam en vet in de voeding.
Als we vet eten gaat dat niet rechtstreeks je bloedvaten in als cholesterol, of op je heupen zitten. Het vet dat je eet wordt eerst in je darmen afgebroken tot kleine deeltjes (1 triglyceride-molecuul en 3 vetzuurmoleculen). Deze moleculen gaan vervolgens naar de lever en daar worden deze onderdelen gebruikt als bouwstof voor veel andere belangrijke stoffen. Denk aan transportstoffen, immuunstoffen, opbouw van hormonen en goed cholesterol wat een erg belangrijke rol heeft in ons lichaam.
Suikerverbranding maakt moe
Het verteren van vetten vraagt geen insuline. Dus als er vet gegeten wordt dan is er geen insuline nodig. Dat is handig als je insulineresistent bent! In mijn vorige blog schreef ik waarom veel insuline in het lichaam niet goed is. Dat geldt ook voor een hoge dosering insuline die je zelf inspuit (type 2 diabetes).
Insuline blokkeert je eigen vetverbranding terwijl je daar juist heel veel energie uit kunt halen en dus ook nog eens van af kunt vallen. Vetverbranding maakt niet moe, suikerverbranding wel.
Nu valt het plaatje samen en wordt het duidelijk waarom voeding met (veel) minder koolhydraten en (veel) meer vet gezonder is. Je lichaam maakt veel minder insuline aan omdat de behoefte aan insuline drastisch daalt. Het resultaat is dat minder koolhydraten je bloedsuikers lager houden en je geen of véél minder medicijnen/insuline nodig hebt.
Welke vetten wel en welke niet?
De enige ‘maar’ als je wel vet eet, is dat het ongeraffineerd vet moet zijn. Geen synthetische oliën en vetten. Dus gewoon vlees en zelfs een speklapje mag. Ook volle yoghurt (naturel), gewone kaas, eieren met dooier, roomboter, geklaarde boter, reusel en ossenwit. Ik bak eerst spekjes uit en ga dan mijn vlees in dat vet bakken. Vegetariërs kunnen kokosolie gebruiken. Ik wok vaak groente in kokosolie maar die mag niet ontgeurd zijn!
Neem géén geraffineerde oliën die in veel kant& klaar voedsel zit, zoals koekjes, chips, voorgebakken frietjes, lang houdbare soep en smeerbare roomboter. Ook geen boter die je cholesterol verlaagd. Plantaardige oliën, zoals zonnebloemolie, palmolie, sojaolie, rijstolie noem ik ‘wasbenzine-olie’. Er chemische stoffen nodig zijn om die oliën te maken. Helemaal uitbannen zal moeilijk zijn, maar de meeste plantaardige oliën zijn ongezond en niet duurzaam.
Veel mensen denken dat het lichaam veel koolhydraten nodig heeft. De volgende keer zal ik uitleggen waarom dat een misverstand is.
Harriët Verkoelen
Diëtist, tevens 25 jaar ervaring als diabetesverpleegkundige en auteur van 4 boeken.