Mogelijke behandelingen van overgewicht
Als je wilt afvallen is de eerste stap om de oorzaak te achterhalen. Daar is een handige vragenlijst voor ontwikkeld. Het doel van een behandeling voor overgewicht is 5% gewichtsverlies. Dit heeft al voordelen voor o.a. diabetes, bloeddruk en minder leververvetting.
Een belangrijk onderdeel van de behandeling is het aanleren van een gezonde leefstijl. Daarnaast zijn er drie soorten behandelingen mogelijk:
- Gecombineerde leefstijlinterventie programma (GLI)
- Medicijnen die zorgen voor een verzadigd gevoel en minder eetlust
- Operatie (aan maag of darmen)
Welke behandeling wordt gekozen hangt af van het gezondheidsrisico door overgewicht.
Gezondheidsrisico’s door overgewicht en obesitas
Overgewicht vergroot de kans op een groot aantal ziekten, zoals diabetes type 2. Daarnaast heb je meer risico om diabetescomplicaties te krijgen als je te zwaar bent. Als je diabetes type 2 én overgewicht hebt, dan heb je bijvoorbeeld een grotere kans op hart- en vaatziekten. Wanneer je meerdere ziekten of aandoeningen tegelijkertijd hebt dan heet dit comorbiditeit.
In het schema hieronder kun je zien wanneer iemand een verhoogd risico heeft op andere ziekten door overgewicht en welke behandeling daarbij geadviseerd wordt in de richtlijn overgewicht en obesitas voor volwassenen.
(bron: Factsheet van Richtlijn overgewicht en obesitas bij volwassenen)
Een gezondere leefstijl
Gezond leven is nodig om gezondheidsrisico’s te verkleinen. De basis van een gezonde leefstijl bestaat uit gezond eten, niet roken, voldoende ontspannen en slapen en genoeg bewegen.
- Kies voor gezond eten volgens de schijf van vijf van Voedingscentrum of de Voedingsrichtlijn Diabetes. Kies het voedingspatroon dat bij jou past.
- Rook niet en gebruik liever geen middelen zoals alcohol en drugs.
- Ontspan en slaap voldoende en verminder eventuele chronische stress. Lees tips voor een betere nachtrust en tips om te ontspannen met diabetes.
- Beweeg voldoende. Als je gewicht wilt verliezen (vet verbranden met behoud van spiermassa) dan is het advies:
- 150-200 minuten per week matig tot zwaar intensieve aerobe lichaamsbeweging, tweemaal per week krachttraining en minder stilzitten.
- Beweeg meerdere dagen in de week, 30-60 minuten per keer.
- Verhoog de intensiteit van de training, bijvoorbeeld een intervaltraining.
Lees meer over voldoende bewegen met diabetes
Psychologische hulp kan helpen bij het maken van leefstijlveranderingen en positief blijven onder deze veranderingen.
Lees tips om zelf je leefstijl aan te passen
Gecombineerde leefstijl interventie (GLI)
Met de GLI leer je hoe je gezonder eet, meer beweegt en je gedrag duurzaam verandert, met als doel je leefstijl te verbeteren en daarmee overgewicht te verminderen. De GLI is bedoeld voor volwassenen met overgewicht en een extra risicofactor, zoals diabetes type 2. Om mee te kunnen doen heb je een verwijzing van je huisarts nodig.
Het leefstijlprogramma is een combinatie van groepsbijeenkomsten en individuele gesprekken:
- Je krijgt advies over en begeleiding bij het aanleren van gezonde voedings- en eetgewoontes.
- Je gaat aan de slag met een gezond beweegpatroon.
- En je krijgt informatie over je gedrag: hoe je omgaat met factoren die een gezonde leefstijl beïnvloeden, zoals stress en slaapgebrek.
Gewichtsverlagende medicijnen
Als een gezondere leefstijl met behulp van de GLI niet voldoende helpt bij afvallen kan de arts naast leefstijladvies een gewicht verlagend medicijn adviseren. Er zijn verschillende soorten. Deze medicijnen werken op je darmhormonen, zoals op het hormoon Glucagon-like peptide 1 (GLP-1).
GLP-1 is een hormoon dat vrijkomt uit de darmen nadat je gegeten hebt. Het hormoon zorgt voor een voldaan gevoel waardoor je minder last hebt van eetlust. GLP-1 agonisten zoals het medicijn semaglutide bootsen de werking van het darmhormoon GLP-1 na. Ze vertragen de maagontlediging en grijpen in op het eetlustcentrum in de hersenen, zodat je een verzadigd gevoel krijgt en minder snel trek hebt. De medicijnen kunnen bijwerkingen geven.
Ingrepen voor gewichtsverlies
Als alle eerdergenoemde manieren om gewicht te verliezen niet helpen of als er een groot gezondheidsrisico is dan kan de arts een ingreep of operatie adviseren. Er zijn verschillende mogelijkheden om de maag te verkleinen of om te zorgen dat de darmen minder voeding opnemen.
Maagballon
Een maagballon slik je door en wordt in de maag ingebracht. Daar blijft hij 16 weken zitten.De ballon geeft een vol gevoel zodat je minder eetlust hebt en minder kunt eten.
POSE
De maag kan ook kleiner gemaakt worden met de POSE ingreep. Met een endoscoop worden er 12 plooien aan de binnenkant van de maag gemaakt waardoor de maag kleiner wordt en je minder kunt eten.
Een operatie voor gewichtsverlies
Een operatie die ervoor zorgt dat je gewicht verliest wordt ook wel metabole chirurgie genoemd. Er zijn drie mogelijkheden:
Gastric Bypass
Tijdens de gastric bypass operatie wordt de maag kleiner gemaakt en het spijsverteringskanaal gedeeltelijk omgeleid (bypass). Een deel van de dunne darm wordt uitgeschakeld. Hierdoor kan er minder gegeten worden en verlies je snel gewicht. Het nadeel is dat er minder vitamines opgenomen worden in de darmen.
Gastric Sleeve
Bij een gastric sleeve wordt een groot deel van de maag weggehaald, in de lengte. De in- en uitgang van de maag blijven hetzelfde. Ook het spijsverteringskanaal blijft hetzelfde. Doordat de maag kleiner is, geeft de maag sneller een vol gevoel en eet je minder.
SADI
SADI staat voor ‘Single Anastomosis Duodeno Ileal-bypass’. Deze operatie volgt meestal op een gastric sleeve, maar kan ook gecombineerd worden. Bij een SADI wordt de dunne darm doorgesneden, net na de maagkringspier. De dunne darm wordt een stuk dichter bij de dikke darm weer aan de maag gezet.
Bron: Obesitaskliniek
Meer informatie:
De verschillende soorten bariatrische ingrepen
Vraag en antwoord over de vergoeding van gewichtsverlagende medicijnen
